Sáng ngày 5/5/2023 ( Nhằm ngày 16/3 AL) tại Di tích Đền Chỉ Thiện, xóm Mỹ Thiện xã Nam Cát, Đảng bô, chính quyền và nhân dân xã Nam Cát đã thành kính tổ chức lễ giỗ để tưởng niệm ngày mất của Thánh Độc Lôi Sơn theo nghi lễ cổ truyền của dân tộc.

Tham dự có đại diện lãnh đạo Phòng VHTT, Cán bộ Trung tâm Văn hóa TT, TT huyện, Lãnh đạo xã Nam Cát, bà con nhân dân và du khách thập phương.  

“Minh Uy lôi trấn đại vương” hay còn gọi là Thánh Độc Lôi Sơn tên thật là Phạm Trọng Y, sinh năm 1052. Năm lên 7 tuổi cả cha và mẹ đều qua đời, do vậy ông phải lưu lạc kiếm ăn đến tận kinh thành. Tại đây ông đã gặp và kết bạn với 6 người cùng cảnh ngộ, cùng lứa tuổi để làm thuê kiếm sống. Một duyên may đã đến khi họ được Ỷ Lan phu nhân Lê Thị Yến Loan nhận làm con nuôi, rồi được Vua ban cho cả nhóm Mỹ hiệu “Tây hồ thất kiệt”. Năm 1066 nhóm “Tây hồ thất kiệt” theo Vua Lý Thánh Tông vào Nam đánh Chiêm Thành, từng lập công lớn nên 7 vị được phong tước bá, giữ chức Đô Thống, ông Phạm Trọng Y được giao trực tiếp chỉ huy đạo quân “Thiên tử Binh Bổng Thánh”, một lần ông đưa quân đi bình chiêm, khi qua trấn Nghệ An, đã dừng chân tại rú Mượu ( thuộc địa phận xã Hữu Biệt, nay thuộc xã Nam Giang và Nam Cát huyện Nam Đàn). Rú mượu lúc đó là khu rừng cây cối rậm rạp có nhiều thú giữ, nhất là chó sói, thường xuyên về quấy phá làm hại dân. Ông đã cho quân lính dùng nỏ lớn để tiêu diệt hết chó sói. Nhân dân trong vùng từ đó được sống yên ổn, nên họ vô cùng biết ơn và đã lập đền thờ sống ông để tri ân tại đây.

Năm 1076, triều Tống kéo quân sang xâm lược nước ta, trong trận chiến ác liệt đó, ông Phạm Trọng Y và 6 người bạn của mình đã hi sinh tại trận. Ngày thắng lợi, triều đình đã truy phong 7 vị tước Vương và truyền lập đền thờ phụng.

Để tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của Ngài, hàng năm vào ngày 16/3 AL Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Nam Cát đã tổ chức lễ giỗ theo nghi lễ cổ truyền của dân tộc, qua đó để tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những cống hiến to lớn và sự hi sinh cao cả của Thánh Độc Lôi Sơn. Đồng thời góp phần động viên giáo dục các tầng lớp nhân dân, thế hệ trẻ hôm nay về lòng tự hào dân tộc, phát huy truyền thống yêu nước, ra sức xây dựng quê hương giàu đẹp hơn.